Oleh SYED WAFA
Foto KOLEKSI SYED WAFA
BAGI para peminat filem Melayu era 1950-an sehingga 1970, nama Allahyarham Seniwati Rahmah Rahmat memang cukup dikenali sebagai seorang pelakon yang mempunyai daya tarikan pada sepasang matanya yang dikatakan amat menggoda dengan jelingan tajam dan memukau.
Rahmah Rahmat memulakan kerjayanya sebagai pelakon kanak-kanak pada usianya 10 tahun dalam filem “Sengsara”(1963) arahan S. Ramanathan. Dalam filem itu, Rahmah Rahmat melakonkan watak Allahyarham Seniwati Normadiah semasa kecil.
Selain berlakon, Rahmat Rahmat yang juga berbakat menari dan dikatakan sering diberi peranan sebagai penari dalam kebanyakan filem lakonannya. Kemunculan beliau sebagai penari bukan setakat lenggok badan mengikut irama lagu malah dengan penuh gaya dengan jelingan matanya yang galak dan menggoda.
Rahmah Rahmat dilahirkan pada tahun 1943 di Singapura dalam keluarga seni dengan ayahnya, Rahmat Ali terkenal sebagai peniup trumpet dan ibunya seniwati Saamah sementara abangnya, Rahman Rahmat juga pelakon kanak-kanak pada tahun 1950-an.
Selain beliau dan abangnya, Rahman Rahmat, dua lagi kakaknya iaitu Ainon Rahmat dan Ribut Rahmat juga merupakan penari untuk filem-filem terbitan Shaw Brothers. Sementara abangnya, Abas Rahmat adalah pemain derum yang cukup terkenal pada era 1960-an.
Walaupun Rahmah Rahmat sering diberi watak tambahan namun kemunculannya sebagai ketua penari dalam filem “Nujum Pak Belalang” menyanyikan lagu ‘Ketipang Payung’ diikuti sebagai nenek si bongkok tiga bersama Allahyarham Seniwati Datin Saadiah tetap menarik perhatian penonton.
Bagi Rahmah Rahmat meskipun sering digambarkan sebagai wanita penggoda dan jahat dalam filem-filem lakonannya antaranya kekasih gelap Tengku Mukri (Allahyarham Seniman S. Kadarisman) dalam filem “Antara Dua Darjat” namun jauh di sudut hatinya beliau ingin melakonkan watak utama selain penari dan wanita penggoda.
Selain itu, watak jahat yang pernah dilakonkan Rahmah Rahmat dan membuatkan penonton membencinya adalah dalam filem “Dandan Setia,”(1959), “Megat Terawis,”(1960), “Sri Tanjung”(1961) dan “Gerak Kilat”(1966) dan sebagai isteri curang dalam filem “Gerhana”(1962).
Impian Rahmah Rahmat untuk melakonkan watak utama dalam filem sepertimana rakan seperjuangan yang juga merupakan kawan baiknya, Seniwati Hashimah Yon bagaikan hampir menjadi kenyataan apabila pada tahun 1959, Allahyarham Tan Sri P. Ramlee merancang untuk ‘menjadikan’ beliau sebagai watak utama (heroin) dalam filem “Pendekar Bujang Lapok” (1959).
Bagaimanapun sebelum impiannya menjadi kenyataan, Rahmah Rahmat harus menjalani ujibakat dengan dua calon lagi iaitu Siti Hawa Majid dan Roseyatimah yang merupakan kawan baiknya di Boon Teck Road.
Sayangnya nasib tidak menyebelahi beliau apabila P. Ramlee memilih Roseyatimah untuk menyantuni watak Cikgu Rose yang mengajar mereka yang ‘buta huruf’ dalam filem berkenaan. Filem tersebut telah meletakkan Roseyatimah sebagai salah seorang seniwati popular ketika itu.
‘Kegagalan’ itu tidak mematahkan semangat beliau untuk terus berlakon dan bergelar anak seni meskipun hanya sebagai pelakon tambahan dan penari tetapi beliau juga berbakat sebagai penyanyi.
Mungkin tidak ramai yang tahu, Rahmah Rahmat adalah seniwati yang banyak menyanyikan lagu-lagu runut bunyi filem (OST) antaranya ‘Jangan Adik Angan-Angan’ berduet dengan P. Ramlee dan ‘Nenek Si Bongkok Tiga’ (filem Musang Berjanggut – 1958), ‘Ketipang Payung (filem Nujum Pak Belalang – 1959), ‘Jangan Tinggi Diri’ dan ‘Kembang Disayang’ (filem Dandan Setia – 1959), ‘Tanda Kasih’ berduet dengan Allahyarham Seniman Ahmad Mahmud ( filem “Isi Neraka” – 1960), ‘Alangkah Indah Di Waktu Pagi’ (filem Ali Baba Bujang Lapok – 1961)dan ‘Pahlawan Pesaka’ ( filem “Lela Manja”1960).
Namun penantiannya untuk melakonkan watak penting dalam filem lakonannya akhirnya menjadi kenyataan apabila pengarah Allahyarham Datuk Jamil Sulong menawarkan watak Citra dalam filem “Isi Neraka” (1960) diikuti filem “Lubang Neraka” (1970) arahan Allahyarham Nordin Ahmad.
Filem ini adalah lakonan terakhir Rahmah Rahmat sebelum beliau mengambil keputusan meninggalkan dunia filem dan menumpukan perhatian kepada kehidupan rumahtangga.
Walaupun Rahmah Rahmat sering diberi watak ‘hitam’ namun beliau tidak pernah menyesal kerana bukan semua pelakon yang mampu menyantuni watak berkenaan dengan baik.
Adalah difahamkan melalui temuramah dengan seorang wartawan, Rahmah Rahmat dengan penuh jujur berkata;
“Saya suka jadi wanita mata keranjang, suka berpeleseran, minum whisky, brandy dan sentiasa kelihatan cantik di khalayak ramai.”
Itulah jawapan yang diberikan Rahmah Rahmat apabila seorang wartawan menemuramahnya bertanya tentang watak yang gemar dilakonkan dalam filem sambil berkata;
“Selalunya di hadapan cermin saya melakonkan pelbagai watak yang semuanya baik-baik sebagai isteri yang setia, gadis yang sopan tetapi sayangnya ia kelihatan pelik dan nampak sangat saya ‘berlakon.’
“Seorang pelakon itu dianggap baik dan berjaya apabila dapat menjiwai wataknya dan menzahirkannya dengan penuh perasaan sehingga dapat dirasai oleh penonton dan membuatkan mereka membencinya.
“Bagi saya pelakon yang takut melakonkan watak wanita pisau cukur, kaki joli tidak layak menjadi pelakon.”
Mendasari kehidupannya sebagai isteri kepada Seniman Tan Sri Jins Shamsuddin, Rahmah Rahmat diibaratkan seorang isteri yang romantik, manja dan penyayang.
“Saya rasa bahagia apabila menerima senyuman manja daripada suami sebelum dan sekembali beliau dari lokasi penggambaran.
“Malah kalau suami saya lupa saya akan mengingatkan beliau di mana senyuman manja yang sering diberikan sebelum meninggal Cik Adik (saya).
“Sebagai isteri saya mahu menjadi yang terbaik buat suami dan boleh menjaga makan minumnya dan mendidik anak dengan sempurna,” kata Rahmah Rahmat mendedahkan rahsia kebahagiaan hidup berumahtangganya dan Jins Shamsuddin.
Rahmah Rahmat berkahwin dengan Jins Shamsuddin setelah tragedi yang berlaku ketika seniman itu sedang membaiki lampu di rumah Rahmah dan tiba-tiba terkena renjatan elektrik.
Rahmah Rahmat yang terkejut terus menarik wayar elektrik sehingga putus dan membawa Jins ke hospitsl berhampiran rumahnya.
Sayangnya rumahtangga yang dibina pada tahun 1961 berakhir dengan perceraian pada tahun 1963. Melalui perkahwinan itu, mereka dikurniakan seorang anak lelaki yang diberi nama Mohd Jefri Zain.
Enam tahun selepas perceraian itu, Rahmah Rahmat ditemukan jodoh dengan pegawai polis, Jaafar Awang. Rumahtangga mereka bahagia dan dikurniakan tiga orang anak iaitu Sheri, Shahrin dan Sharina.
Kebahagiaan rumahtangga mereka kekal sehingga ke hujung nyawa apabila Rahmah Rahmat meninggal dunia pada usia 50 tahun kerana kanser payudara di Hospital Besar Singapura pada 29 Mac 1993 selepas beberapa hari menyambut Hari Raya Aidilfitri.
Kami di Ladybosz mendoakan semoga roh arwah dicucuri rahmat oleh Allah SWT dan ditempatkan dalam golongan orang beriman… Amin.
SYED Wafa pernah menulis dan melukis di Utusan Malaysia (sisipan Remaja), URTV, Mangga, Hai serta pernah menjadi Editor Majalah Oh-Gee.